Trẻ bị tiêu chảy: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử lý đúng cho mẹ
- 16:14 30-09-2024
- Tham vấn y khoa: Dược sĩ Nguyễn Bá Hùng
Tiêu chảy ở trẻ sơ sinh là hiện tượng phổ biến nhưng có thể gây nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời. Vì cơ thể còn non nớt, trẻ dễ mất nước và các chất điện giải, dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Nguyên nhân thường gặp bao gồm nhiễm trùng, chế độ ăn không hợp lý hoặc dùng kháng sinh kéo dài. Nhận biết các dấu hiệu, nguyên nhân và cách chăm sóc đúng cách, mẹ sẽ giúp con phục hồi nhanh hơn.
Những triệu chứng điển hình của trẻ bị tiêu chảy
Những triệu chứng điển hình của trẻ bị tiêu chảy có thể khác nhau về mức độ nghiêm trọng tùy thuộc vào các nguyên nhân và tình trạng sức khỏe cụ thể. Một số dấu hiệu giúp mẹ có thể nhận biết tình trạng này là:
- Phân lỏng, trẻ bị đau bụng đi ngoài nhiều lần – triệu chứng điển hình nhất khi bé tiêu chảy. Kèm theo đó là phân có bọt, mùi hôi, màu khác thường và đôi khi có máu. Đi ngoài nhiều lần trong ngày khiến cơ thể con mất nước và các chất điện giải.
- Trẻ bị tiêu chảy thường có biểu hiện quấy khóc, khó chịu, không chịu nằm yên và có thể cáu gắt do sự co bóp ở ruột.
- Mất nước là triệu chứng nguy hiểm nhất của tiêu chảy, các triệu chứng bao gồm miệng khô, mắt trũng, da nhăn, trẻ ít đi tiểu, điều này có thể dẫn đến sốc ở trẻ.
- Các trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn có thể kèm theo sốt, mức độ từ trung bình đến cao.
- Nếu nguyên nhân gây bệnh là ngộ độc thực phẩm và nhiễm virus, bé có thể bị nôn mửa, làm tình trạng mất nước thêm trầm trọng.
- Con chán ăn hoặc bú ít hơn thường ngày do cảm giác mệt mỏi và khó chịu trong bụng.
Các triệu chứng của tiêu chảy không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn những nguy cơ về sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là hiện tượng mất nước trong thời gian dài.
Các nguyên nhân gây tiêu chảy cho trẻ
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng bé bị tiêu chảy. Hiểu rõ các nguyên nhân này giúp mẹ phòng ngừa và xử lý tiêu chảy hiệu quả và an toàn.
Nhiễm khuẩn, virus
Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ còn non nớt nên rất dễ bị nhiễm trùng đường tiêu hóa khi tiếp xúc với các loại thực phẩm hoặc nguồn nước không đảm bảo vệ sinh. Biểu hiện có thể gặp như đi ngoài phân lỏng, nôn, sốt, đau bụng,…
Dị ứng thực phẩm
Dị ứng một số loại thực phẩm cũng là một trong các nguyên nhân gây ra hiện tượng trẻ bị tiêu chảy. Thường gặp nhất là dị ứng protein sữa bò, gây ra phản ứng viêm ruột và làm bé bị tiêu chảy.
Không dung nạp Lactose
Là hiện tượng cơ thể không sản xuất đủ enzyme lactase để tiêu hóa lactose – một thành phần có trong sữa, khiến lactose tích tụ lại trong đường ruột và gây ra các vấn đề về đường ruột trong đó có tiêu chảy.
Dùng kháng sinh kéo dài
Sử dụng kháng sinh trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, do kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn có hại mà còn tiêu diệt luôn cả các vi khuẩn có lợi trong đường ruột.
Thay đổi chế độ ăn uống
Trẻ sơ sinh, đặc biệt là những trẻ chuyển từ bú mẹ sang sữa công thức hoặc bắt đầu ăn dặm, tình trạng tiêu chảy có thể xảy ra do ruột non chưa quen với việc tiêu hóa các loại thức ăn mới. Việc ăn dặm sớm hoặc cho trẻ ăn thực phẩm không phù hợp với độ tuổi cũng có thể gây ra tình trạng tiêu chảy.
Trẻ bị tiêu chảy cần đi khám khi nào?
Khi trẻ bị tiêu chảy, việc theo dõi sát sao các dấu hiệu của bé là rất quan trọng để xác định khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ. Con cần được khám ngay nếu tiêu chảy kéo dài quá 2 ngày mà không có dấu hiệu cải thiện.
Đặc biệt, khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu mất nước như môi khô, mắt trũng, khóc không có nước mắt, tiểu ít hoặc không đi tiểu trong 6-8 giờ, thì đây là tình trạng nguy hiểm cần can thiệp y tế ngay lập tức.
Nếu trẻ đi ngoài phân có máu hoặc màu đen, đây có thể là dấu hiệu của nhiễm khuẩn nghiêm trọng hoặc tổn thương đường ruột. Ngoài ra, nếu trẻ bị sốt cao trên 38,5°C, nôn mửa liên tục hoặc đau bụng dữ dội, cha mẹ cũng nên nhanh chóng đưa bé đến cơ sở y tế.
Đối với trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ dưới 6 tháng, hệ miễn dịch còn non yếu, tình trạng tiêu chảy dù nhẹ cũng cần được bác sĩ thăm khám sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm như suy dinh dưỡng, rối loạn điện giải hoặc mất nước. Sự can thiệp y tế kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự phát triển ổn định cho bé.
Cách xử lý đúng khi trẻ bị tiêu chảy
Việc xử lý đúng cách khi con bị tiêu chảy là một yếu tố rất quan trọng giúp con nhanh chóng trở lại trạng thái bình thường. Một số phương pháp sau đây sẽ giúp mẹ giải quyết hiện tượng bé bị tiêu chảy hiệu quả và an toàn.
Bù nước và điện giải
Đối với trẻ còn bú mẹ, cần cho trẻ bú nhiều hơn bình thường để bù vào lượng nước đã mất do đi ngoài. Sữa mẹ chứa nhiều dưỡng chất và các kháng thể giúp trẻ cải thiện tình trạng tiêu chảy và nhanh chóng phục hồi.
Đối với các trẻ lớn hơn, bù nước và điện giải có thể thông qua việc uống nước hoặc dung dịch Oresol, mẹ nên chú ý pha đúng liều lượng được hướng dẫn và cho trẻ uống từng chút một, chia thành nhiều lần uống trong ngày.
Thiết lập chế độ ăn uống hợp lý
Nếu trẻ đang được cho ăn dặm, mẹ nên lựa chọn các loại thức ăn dễ tiêu hóa như cháo loãng, súp, khoai tây nghiền,… Tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ, khó tiêu như đồ chiên xào và thức ăn nhiều đường do chúng có thể làm trầm trọng hơn tình trạng tiêu chảy ở trẻ. Ngoài ra, mẹ cũng nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày thay vì bắt con ăn một lần quá nhiều, tránh để hệ tiêu hóa đang nhạy cảm của con bị quá tải.
Theo dõi các triệu chứng
Mẹ cần theo dõi các triệu chứng và diễn biến của bệnh khi trẻ bị tiêu chảy, đặc biệt lưu ý đến các dấu hiệu mất nước như khô miệng, khô môi, mắt trũng, tiểu ít, đôi khi con khóc không có nước mắt. Nếu các triệu chứng này kéo dài và mức độ nghiêm trọng, cần cho trẻ đến các cơ sở y tế để được xử lý kịp thời.
Sử dụng thuốc và các sản phẩm hỗ trợ đường tiêu hóa
Trong một số trường hợp trẻ bị nhiễm khuẩn, virus hay ký sinh trùng sẽ phải dùng đến các thuốc kháng sinh hoặc thuốc cầm tiêu chảy. Các loại thuốc này cần được bác sĩ chỉ định sử dụng, đảm bảo tính hiệu quả và an toàn.
Một số sản phẩm hỗ trợ đường tiêu hóa, tăng cường lợi khuẩn cho con như men vi sinh cũng nên được sử dụng khi trẻ bị tiêu chảy. Các lợi khuẩn có trong men vi sinh giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và rút ngắn thời gian tiêu chảy.
Kẽm cũng là một thành phần được Bộ y tế khuyến cáo trong phác đồ điều trị tiêu chảy cho trẻ em. Bổ sung kẽm giúp làm giảm lượng nước trong phân, giảm tần suất đi ngoài phân lỏng, giảm thời gian bị tiêu chảy ở trẻ.
Bộ đôi men vi sinh Probiotics và BizinC Solechild là hai giải pháp hiệu quả giúp cải thiện tiêu chảy cho trẻ an toàn. Với 11 chủng men, Solechild Probiotics cung cấp 1,1 tỷ lợi khuẩn trong mỗi liều, giúp bổ sung các vi khuẩn có lợi, giảm vi khuẩn có hại, qua đó cân bằng lại hệ vi sinh cho bé, từ đó giảm triệu chứng và thời gian tiêu chảy. Kết hợp cùng BizinC Solechild cũng góp phần giảm lượng phân, đồng thời tăng miễn dịch, giúp bé phục hồi tốt hơn.
Phòng tránh bệnh tiêu chảy ở trẻ em
Phòng tránh bệnh tiêu chảy ở trẻ em đòi hỏi các mẹ phải chú ý đến vấn đề vệ sinh, dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe cẩn thận. Dưới đây là những khía cạnh mẹ cần quan tâm:
- Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh, nên rửa tay sạch sẽ trước khi cho con ăn và sau khi thay tã cho con. Tất cả các dụng cụ ăn uống, bình sữa và đồ chơi của con đều phải được tiệt trùng cẩn thận. Thực phẩm cần phải bảo quản đúng cách và nấu chín trước khi cho con ăn.
- Khi trẻ đang ăn dặm, đảm bảo thức ăn được chế biến an toàn và đúng cách. Luôn nhớ quy tắc ăn chín uống sôi, nguồn nước sử dụng nấu ăn cũng phải đảm bảo vệ sinh, tránh để trẻ tiếp xúc với nước bị ô nhiễm.
- Khi trẻ lớn hơn, ba mẹ nên dạy con rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Đây là thói quen tốt giúp ngăn ngừa bệnh tật, đặc biệt là các bệnh về tiêu hóa.
- Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy ở trẻ nhỏ. Ba mẹ nên đưa trẻ đi tiêm vaccine phòng ngừa rotavirus để giảm nguy cơ trẻ bị tiêu chảy.
- Bổ sung các sản phẩm chất lượng cao hỗ trợ đường tiêu hóa như men vi sinh, kẽm giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, cân bằng vi khuẩn đường ruột và giảm thiểu tình trạng trẻ bị tiêu chảy.
Tiêu chảy ở trẻ em là một vấn đề phổ biến nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được xử lý đúng cách. Nhận biết sớm các dấu hiệu là cực kỳ quan trọng để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nguyên nhân gây tiêu chảy ở trẻ có thể đến từ nhiều yếu tố như nhiễm khuẩn, virus, dị ứng thực phẩm, thay đổi chế độ ăn uống, hoặc sử dụng thuốc kháng sinh. Do đó, hiểu rõ nguồn gốc của tình trạng này sẽ giúp cha mẹ có cách xử lý hiệu quả và kịp thời.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, mẹ hãy gọi ngay đến hotline 1900989862 để được các Dược sĩ SoleChild tư vấn và giải đáp thắc mắc nhé!