Trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy: Cách nhận biết sớm và xử lý đúng
- 09:51 28-02-2025
- Tham vấn y khoa: Dược sĩ Nguyễn Bá Hùng
Tại Việt Nam, trung bình cứ 5 trẻ sử dụng kháng sinh thì có 1 trẻ bị tiêu chảy. Đây là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt với những trẻ dưới 2 tuổi và có thể xảy ra khi trẻ sử dụng bất kỳ loại kháng sinh nào. Hầu hết các trường hợp trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy thường ở mức độ nhẹ và không để lại hậu quả nghiêm trọng nếu mẹ biết cách xử lý đúng và kịp thời.
Tại sao trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy?
Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị các bệnh do vi khuẩn gây ra. Tuy nhiên, ngoài tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn có hại, thì kháng sinh cũng tiêu diệt luôn các vi khuẩn có lợi trong đường ruột của trẻ. Đặc biệt là những trẻ dưới 2 tuổi, bởi đây là đối tượng có hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa chưa phát triển toàn diện.
Phần lớn những trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy thường ở mức độ nhẹ và có thể tự khỏi khi ngưng sử dụng thuốc. Tuy nhiên trong một số trường hợp, tiêu chảy có thể kèm theo các triệu chứng đi kèm như rối loạn hấp thu, rối loạn chuyển hóa, mất nước, suy dinh dưỡng,…

Triệu chứng nhận biết trẻ tiêu chảy do kháng sinh
Ở những trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy, tình trạng này sẽ thường kéo dài trong khoảng từ 1-7 ngày, bắt đầu từ ngày thứ 2 và kéo dài đến ngày thứ 8 của đợt điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên cũng có trường hợp trẻ bị tiêu chảy từ ngày đầu tiên dùng kháng sinh và kéo dài vài tuần sau khi đã ngừng thuốc, tùy thuộc vào thể trạng và loại kháng sinh mà trẻ uống.
Hầu hết các trường hợp tiêu chảy do dùng thuốc kháng sinh sẽ có các biểu hiện dưới đây:
- Con không sốt, các triệu chứng của nhiễm khuẩn đã thuyên giảm
- Con bị đau bụng, tiêu chảy nhiều lần, có thể đi ngoài từ 15-20 lần trong một ngày
- Đi ngoài phân lỏng trong nhiều ngày
- Phân có dịch nhầy hoặc thức ăn chưa tiêu (hay còn gọi là đi ngoài phân sống), thậm chí còn có lẫn máu
- Phân có bọt, màu vàng hoặc xanh
- Vùng hậu môn có thể bị hăm đỏ và gây khó chịu cho trẻ

Mẹ cần lưu ý phân biệt trẻ bị tiêu chảy do uống kháng sinh với trẻ bị tiêu chảy do ngộ độc thức ăn hay do nhiễm virus, bởi các triệu chứng thường khá giống nhau. Tuy nhiên, ở những trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy thường không kèm sốt, triệu chứng thường tự hết sau khi áp dụng một số biện pháp tại nhà hoặc ngừng sử dụng kháng sinh. Đối với trẻ bị tiêu chảy do các nguyên nhân khác, trẻ thường có sốt, mức độ tiêu chảy nặng hơn kèm các biểu hiện như nôn trớ, đau bụng,… Cần phân biệt các nguyên nhân để có các phương pháp chăm sóc phù hợp cho trẻ.
Cách xử lý tiêu chảy đúng ở trẻ uống kháng sinh
Khi con bị tiêu chảy, bố mẹ thường rất lo lắng và hoang mang và bắt đầu tìm kiếm các giải pháp để hỗ trợ cải thiện tình trạng tiêu chảy cho con. Tuy nhiên, điều quan trọng lúc này là giữ bình tĩnh, theo dõi các biểu hiện ở trẻ và thực hiện những lưu ý sau đây:

Tiếp tục cho con dùng thuốc kháng sinh
Nếu trẻ gặp tình trạng tiêu chảy nhẹ, không có dấu hiệu mất nước, mẹ vẫn nên cho con tiếp tục dùng kháng sinh đúng với liều lượng mà bác sĩ đã kê đơn, đặc biệt không được tự ý ngừng sử dụng thuốc cho con do có thể làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh, gây khó khăn cho quá trình điều trị bệnh sau này.
Nếu con có các biểu hiện mất nước và điện giải nghiêm trọng, mẹ cần đưa con đến bệnh viện để được các bác sĩ thăm khám và có biện pháp xử trí kịp thời.
Bổ sung nước và điện giải
Tiêu chảy kéo dài sẽ khiến con rơi vào tình trạng mất nước nhanh chóng, do đó mà những trẻ bị tiêu chảy cần được uống nhiều nước hơn bình thường. Ở những bé bú mẹ hoàn toàn, mẹ nên tăng cữ bú trong ngày cho trẻ. Những trẻ lớn hơn thì mẹ có thể tham khảo các dung dịch uống bù điện giải như Oresol cho trẻ, đảm bảo cung cấp đủ lượng cho cơ thể mỗi ngày.
Chú ý đến các thực phẩm trong bữa ăn của trẻ
Trẻ bị tiêu chảy nên có một chế độ ăn riêng, thay vì những món ăn thường ngày. Các món ăn dạng lỏng, mềm và dễ tiêu hóa thường được ưu tiên, như cháo cà rốt, cháo bí đỏ,… Điều này giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa nhưng vẫn cung cấp đủ dinh dưỡng cho con. Cần tránh cho con ăn các loại đậu, thức ăn cay, nóng, nhiều dầu mỡ, các món ăn chế biến sẵn,…
Dùng men vi sinh hỗ trợ cân bằng đường ruột
Dùng thuốc kháng sinh dài ngày là lý do chính khiến các lợi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột bị tiêu diệt, dẫn đến mất cân bằng. Để cải thiện tình trạng này, mẹ có thể lựa chọn bổ sung men vi sinh cho con.
Các tiêu chí để chọn được một loại men vi sinh tốt bao gồm:
- Chứa nhiều chủng lợi khuẩn, do mỗi chủng có một tác dụng khác nhau sẽ đem lại hiệu quả toàn diện hơn.
- Các chủng lợi khuẩn có nghiên cứu khoa học chứng minh được tác dụng trên trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ
- Các chủng lợi khuẩn có tỷ lệ sống sót cao, đảm bảo vào được đường ruột với tỷ lệ lớn để phát huy tác dụng
- Dạng dùng tiện lợi, dễ dàng bảo quản
- Nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thương hiệu uy tín
Trong trường hợp đã áp dụng các biện pháp trên nhưng tình trạng của con vẫn không thuyên giảm, mẹ hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.
Men vi sinh SoleChild Probiotics – Siêu lợi khuẩn thế hệ mới dành cho bé từ sơ sinh
SoleChild Probiotics là dòng men vi sinh cao cấp đạt các tiêu chuẩn khắt khe nhất của châu Âu. Thành phần chứa 11 chủng lợi khuẩn thiết yếu cho đường ruột của con, bao gồm các chủng lợi khuẩn thuộc chi Bifidobacterium, Lactobacillus. Trong đó, chứa siêu lợi khuẩn Bifidobacterium animalis – Lợi khuẩn có nhiều nghiên cứu lâm sàng nhất về tác dụng trên trẻ sơ sinh.

Được bào chế bởi công nghệ đông khô hiện đại giúp lợi khuẩn sống sót tối ưu khi vào đường tiêu hóa, đảm bảo bám dính tại đường ruột và phát huy tác dụng. Từ đó mang lại các tác dụng:
- Cân bằng hệ vi sinh đường ruột
- Giảm các triệu chứng của tiêu chảy như đi ngoài phân lỏng, phân có nhầy
- Tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên cho trẻ
- Giúp con nhanh chóng phục hồi, giảm thời gian bị tiêu chảy
Nhận biết sớm và xử lý tiêu chảy đúng cách sẽ giúp con nhanh chóng khỏe lại. Chính vì thế mà ba mẹ cần nhận biết sớm và tuân thủ các nguyên tắc điều trị khi trẻ uống kháng sinh bị tiêu chảy để tránh những trường hợp đáng tiếc có thể xảy ra.
Nếu mẹ còn bất kỳ câu hỏi nào, hãy gọi ngay đến số hotline 1900 989862 để được tư vấn miễn phí nhé!
